MADALYONUN İKİ YÜZÜ: İnternetin Güvenli Kullanımında Anne Babalara Öneriler
İnternet çağındayız. Hayatın her alanında bir gereklilik
haline gelen internet her yaş grubunun vazgeçilmezi… Kısa bir zaman öncesine
kadar genel kullanıcı genç ve yetişkin bireyler iken ödevlere, derslere
yardımcı olması amacıyla öğrencilerin de hayatına dâhil oldu. Sonrası mı?
Türkiye İstatistik Kurumunun 2014 yılı Nisan ayında yaptığı
Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırmasına göre 16-74 yaş
grubundaki bireylerde internet kullanım oranı % 53.8’dir. Aynı araştırmanın
sonucuna göre internet erişimine sahip hanelerin oranı ise % 60.2’dir. Bu oran
2013 yılı Nisan ayında yapılan araştırmada % 49.1 ‘dir. Aynı araştırma yaş
grubunu incelediğinde 06-15 yaş grubu internet kullanan çocukların internet
kullanmaya başlama yaşı ortalama 9’dur.
Araştırmanın sonuçlarından da görüldüğü gibi internet
kullanımı giderek artmaktadır ve vazgeçilemez bir hale dönüşmektedir. Kullanımın
giderek artması birçok kişinin istediği bilgi ve belgeye ulaşımını
hızlandırmaktadır. Bunun yanı sıra, kullanım oranındaki artış bazı olumsuz
sonuçları da beraberinde getirmektedir.
Her yaştan kişinin kolaylıkla erişebildiği bilginin
doğruluğunun ve yaşa uygunluğunun belirli olmayışı, internete ayrılan zamanın
sınırsız olmasının kişinin fiziksel ve sosyal gelişimin etkilemesi doğabilecek
olumsuz sonuçlardan sadece bazılarıdır.
İnterneti bir madalyona benzetebiliriz. İki yüzü olan bu
madalyon doğru kullanımında fayda sağlarken, yanlış kullanımında kötü sonuçların
doğmasına neden olabilir. Kullanım yaşının giderek düşmesi kaygıların çocuklar
üzerinde toplanmasına neden olmaktadır. Anne ve babalara büyük sorumluluklar
düşmektedir.
Çocukların interneti daha bilinçli ve güvenilir
kullanmalarına yardımcı olacak bazı öneriler:
·
Ebeveyn-çocuk arasındaki
iletişim,
internet kullanımını önemli ölçüde etkileyen bir faktördür. Çocuğu tanımak,
sevdiği oyunları, konuştuğu/oyun oynadığı kişileri bilmek iletişim için
gereklidir. Çocuğa her konuda, her deneyimini çekinmeden ailesine
anlatabileceği güveni vermek çocuk-aile arasındaki ilişkiyi güçlendirir.
Günümüzde birçok internet
kullanıcısı kendini doğru bir kimlikle tanıtmamaktadır. Bu kişilerle yapılan
sohbetler çocuk için psikolojik açıdan olduğu kadar güvenlik açısından da
tehlikelidir. Güçlü iletişim, hem çocuğun yanlış bir sürece dâhil olmasını hem
de yanlış bir süreçten çocuğun etkilenmesini engelleyebilir.
·
Bilgilendirme ve gözlem:
Yapılan başka bir araştırmada, katılımcıların %43’ü ailesinin internet
konusunda bir kural koymadığını, %31’i ailesinin kuralları takip ettiğini,
%26’sı ise kurallara rağmen istediklerini yaptıklarını belirtmişlerdir.
Çocuk ile bilinçli ve güvenli internet kullanımının
gereklilikleri konuşulmalı, yaşına uygun adresler, paylaşabileceği bilgiler,
sohbet edebileceği kişiler ve kullanılacak dil kararlaştırılmalıdır. Yeni bir internet adresine girmeden, oyuna/
etkinliğe katılmadan, bilgi paylaşımı yapmadan önce bir yetişkine danışması
gerektiği ve danışacağı kişiler hakkında bilgilendirilmesinin önemli olduğu
unutulmamalıdır.
Güvenli
internet kullanımı hakkında bilgilendirme kadar gözlem de önemlidir. İnternetin kullanıldığı alanların ortak
olması gözlem sürecini kolaylaştırarak, zaman ve bilgi sınırlamasına
yardımcı olur. Her kullanım denetlenemeyebilir. Önemli olan nokta,
bilgilendirmenin sağlıklı olması ve kontrollerin ihmal edilmemesidir. Bu da
iletişim ile yakından ilişkilidir.
·
İnternet Kullanım Alanının
Düzenlenmesi:
Türkiye İstatistik
Kurumunun 2014 yılı Nisan ayında yaptığı Hanehalkı Bilişim Teknolojileri
Kullanım Araştırmasına göre 16-74 yaş grubundaki bireylerin evlerinde internet
kullanım oranı %79,1’dir. Bu değer ev dışındaki alanlarda da %19.9 oranında
internet kullanımının olduğunu ifade eder.
Çocuğun
interneti kullandığı yer konusunda ebeveynlerini bilgilendirmesinin önemi
vurgulanmalıdır. Güvenliğini ve sağlığını tehdit edici ortamlar ifade edilmeli,
yaşına uygun yerler belirlenmelidir.
On
iki yaşından küçük olan çocukların velisi olmadan internet kafelere gitmeleri
yasaktır. Ancak bazı işletmeler yaşa dikkat etmemektedir. Bu kurala dikkat
edilerek kullanım alanları tercih edilmelidir. Kullanım alanının uygunluğu güvenli
internet konusunda büyük bir rol oynamaktadır.
·
İnternet Kullanım Süresinin
Düzenlenmesi: Uzun
süre internet kullanımı bazı fiziksel rahatsızlıklara neden olabilir. Görme
sorunları, duruş ve iskelet sorunları, radyasyon riski ve daha az hareketten
kaynaklanan fiziksel sorunlar olarak sınıflandırma yapılabilir.
Fiziksel
rahatsızlıklara ek olarak, psikolojik ve sosyal etkilerin de oranı yüksektir.
Kullanım süresinin giderek artması, buna bağlı olarak içe kapanma,
yaşıtlarından kopma ise en sık karşılaşılan sonuçtur.
İnternet
kullanımının olumsuz fiziksel, psikolojik ve sosyal etkilerinden korunmak için
kullanım zamanının yaşına uygun olarak belirlenmesi gereklidir.
Birçok
uzman, özellikle
çocukluk veya ergenlik döneminde, bireyin davranışlarının büyük ölçüde taklit
etme veya çevrelerindekileri model alma yoluyla öğrenildiğini düşünmektedir. Model
alınan kişiler de genel olarak kişinin en yakınları, ebeveynleridir. Bu yüzden
en önemli öneri ‘’ Çocukların çok iyi gözlemciler olduğunu her zaman
hatırlayarak, kendi davranışlarımıza bir de bu pencereden bakmanın gerekli
olduğunu unutmamaktır.’’
"MADALYONUN İKİ YÜZÜ: İnternetin Güvenli Kullanımında Anne Babalara Öneriler" başlıklı yazıya henüz yorum yapılmadı